Η κατάσταση στο χώρο της ψυχικής υγείας στην Ελλάδα αποτελεί καθρέφτη της γενικότερης εικόνας που παρουσιάζει η κοινωνία στα χρόνια των μνημονίων, αλλά και νωρίτερα, με τις εφαρμοζόμενες νεοφιλελεύθερες πολιτικές και στο χώρο της υγείας.
Το βίαιο κλείσιμο των ψυχιατρικών νοσοκομείων που επιχειρείται από την κυβέρνηση στο πλαίσιο της συμφωνίας Andor-Λυκουρέντζου (23/4/2013), τη στιγμή που καμία ανάγκη δεν συντρέχει, αποδεικνύει περίτρανα την επιθυμία της να παραδώσει και το χώρο της ψυχικής υγείας, με τις ευλογίες φυσικά της ΕΕ, στον ιδιωτικό τομέα. Η διαρκώς επιτεινόμενη υποχρηματοδότηση των ψυχιατρικών νοσοκομείων, η πλήρης έλλειψη τομεοποίησης, κέντρων ψυχικής υγείας κ.λπ. αλλά και πρόσφατες αποφάσεις, όπως η παρακράτηση μεγάλου ποσοστού ή και ολόκληρων των συντάξεων των νοσηλευόμενων στα ψυχιατρικά ιδρύματα που μετακυλίουν το κόστος νοσηλείας στους ίδιους τους ασθενείς και τις οικογένειές τους, δημιουργούν την τραγική εικόνα μιας κοινωνίας που έχει αποφασίσει με συνοπτικές διαδικασίες να ρίξει στον Καιάδα μια από τις ασθενέστερες και πλέον ανυπεράσπιστες ομάδες συμπολιτών της. Και όλα αυτά σε μια περίοδο που οι εισαγωγές για παθήσεις με ψυχογενή αίτια έχουν αυξηθεί δραματικά.
Τη στιγμή λοιπόν που, παρά τις επί δεκαετίες προσπάθειες κινημάτων για αποϊδρυματοποίηση, περισσότερο από το 60% των ψυχιατρικών κλινών στην Ευρώπη βρίσκονται ακόμη σε ψυχιατρικά νοσοκομείŽα η ελληνική κυβέρνηση βιάζεται να κλείσει τα ψυχιατρεία• με ανύπαρκτο σχεδιασμό μιλούν για μετεξέλιξη, ψυχικά πάρκα, ψυχιατρικές φυλακές κ.τ.λ. αδιαφορώντας για το μέλλον της παροχής δημόσιας ψυχικής υγείας για την ακρίβεια, δημιουργούν ακόμη καλύτερες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα.
Το γεγονός ότι στο Δρομοκαΐτειο έκλεισε κλινική χρονίως πασχόντων ασθενών μόνο τυχαίο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Είχε προηγηθεί, λίγες μέρες πριν, η επίσκεψη στελεχών του υπουργείου Υγείας για να «ελέγξουν» τους χώρους του κληροδοτήματος με άγνωστους προς εμάς σκοπούς. Αποτέλεσμα αυτού του κλεισίματος ήταν η μεταφορά κάποιων από τους ασθενείς, που ενδεχομένως είχαν καλύτερη σύνταξη ή ήταν «ελαφρότερες» περιπτώσεις, σε ιδιωτικές ΜΚΟ, ενώ κάποιοι μεταφέρθηκαν στις μονάδες οξέων περιστατικών! Να σημειώσουμε εδώ ότι η απαράδεκτη από κάθε άποψη πρακτική της «επιλογής» ασθενών από τις ιδιωτικές ΜΚΟ εφαρμόζεται εδώ και καιρό τόσο στο Δρομοκαΐτειο όσο και στα υπόλοιπα ψυχιατρικά νοσοκομεία της χώρας. Ούτε λόγος, βέβαια, δεν γίνεται για έλεγχο αυτών των οργανώσεων, δεδομένου ότι επιχορηγούνται από τον κρατικό κορβανά και απ' ό,τι φαίνεται μόνο μη κερδοσκοπικές δεν είναι.
Είναι προφανές ότι για την κυβέρνηση στόχος δεν είναι σε καμία περίπτωση η αποασυλοποίηση, που σύμφωνα με τη φιλοσοφία της «ψυχιατρικής μεταρρύθμισης» προϋποθέτει την ύπαρξη ενός ολοκληρωμένου συστήματος πρωτοβάθμιας περίθαλψης, μονάδων ψυχικής υγείας με επαρκές προσωπικό, κλίνες και εξοπλισμό, ανοιχτό στην κοινωνία και βέβαια δημόσιου χαρακτήρα. Στόχος είναι να δοθεί χώρος στις ιδιωτικές μονάδες ψυχικής υγείας, όπου φυσικά δεν θα υπάρχει θέση για ανέργους, ανασφάλιστους, άπορους ή συμπολίτες μας με χαμηλά εισοδήματα, οι οποίοι θα πρέπει να απευθύνονται σε υποτυπώδη ψυχιατρικά τμήματα των ήδη απαξιωμένων και υποστελεχωμένων δημόσιων νοσοκομείων.
Ενδεικτική της φιλοσοφίας αυτής είναι και η ίδρυση της περίφημης ΕΣΑΝ Α.Ε. (Εταιρία Συστήματος Αμοιβών Νοσοκομείων), που στοχεύει, αφενός, στην «ιδεολογική και θεσμική επιβολή των μηχανισμών και κανόνων της αγοράς στη διαχείριση και χρηματοδότηση των υπηρεσιών υγείας ασχέτως ιδιοκτησιακού καθεστώτος» και, αφετέρου, στην «επίσημη ανακήρυξη του ιδιωτικού τομέα ως διαχειριστή των δημόσιων πόρων για τις υπηρεσίες υγείας»Ž2.
Δυστυχώς, τα αποτελέσματα των εφαρμοζόμενων μνημονιακών πολιτικών γίνονται κάθε μέρα πιο ορατά και από τους λιγότερο «σχετικούς» με το χώρο της ψυχικής υγείας, με χαρακτηριστική την περίπτωση συνανθρώπου μας που πρόσφατα έβαλε τέλος στη ζωή του μετά την απόρριψη του αιτήματός του για νοσηλεία στο Δρομοκαΐτειο, αλλά και τόσες άλλες τραγικές ιστορίες που ποτέ δεν βλέπουν το φως της δημοσιότητας.
Δυστυχώς, τα αποτελέσματα των εφαρμοζόμενων μνημονιακών πολιτικών γίνονται κάθε μέρα πιο ορατά και από τους λιγότερο «σχετικούς» με το χώρο της ψυχικής υγείας, με χαρακτηριστική την περίπτωση συνανθρώπου μας που πρόσφατα έβαλε τέλος στη ζωή του μετά την απόρριψη του αιτήματός του για νοσηλεία στο Δρομοκαΐτειο, αλλά και τόσες άλλες τραγικές ιστορίες που ποτέ δεν βλέπουν το φως της δημοσιότητας.
Η ανάγκη για αποασυλοποίηση, για το ξεπέρασμα του ψυχιατρείου και τη μετάβαση στο δημόσιο κοινοτικό σύστημα ψυχικής υγείας, σύμφωνα με το όραμα του Franco Basaglia, είναι επιτακτική ανάγκη. Ο δρόμος που μας ωθεί η κυβέρνηση με τις ευλογίες της Τρόικας είναι στην απολύτως αντίθετη κατεύθυνση. Η απάντησή μας δεν μπορεί να είναι άλλη παρά η ανατροπή των πολιτικών αυτών με την οργανωμένη πάλη όλων των εμπλεκομένων με το σύστημα ψυχικής υγείας, θεραπόντων, θεραπευόμενων και συγγενών τους, κοινωνικών κινημάτων κ.λπ.
Άννα Οικονομίδη
1. http://www.psyspirosi.gr/: (Θοδωρής Μεγαλοοικονόμου, Από τη βία των «πειθαρχικών» ιδρυμάτων στον νεοφιλελεύθερο Καιάδα ή από τον εγκλεισμό στο δρόμο, (31/03/2014).
2. http://www.efsyn.gr/?p=239203: Άρθρο του Αλέξη Μπένου στην Εφημερίδα των Συντακτών, με τίτλο: «Πώς διαλύουν τη δημόσια υγεία για χάρη των ιδιωτών», (30/09/2014).
Άννα Οικονομίδη
1. http://www.psyspirosi.gr/: (Θοδωρής Μεγαλοοικονόμου, Από τη βία των «πειθαρχικών» ιδρυμάτων στον νεοφιλελεύθερο Καιάδα ή από τον εγκλεισμό στο δρόμο, (31/03/2014).
2. http://www.efsyn.gr/?p=239203: Άρθρο του Αλέξη Μπένου στην Εφημερίδα των Συντακτών, με τίτλο: «Πώς διαλύουν τη δημόσια υγεία για χάρη των ιδιωτών», (30/09/2014).
Πηγή : diktio.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου